کشور روسیه فرصت‌های شغلی بسیار متنوعی دارد و مهاجران جزو پردرآمدترین افراد در حرفه خود هستند. شهرهای بزرگی مانند مسکو و سن‌پترزبورگ بهترین شهرهای روسیه برای فعالیت هستند، به‌ویژه برای کسانی که به دو زبان انگلیسی و روسی مسلط هستند. روسیه کشوری است که به دلیل سادگی در دریافت ویزا و ارتباط خوب سیاسی و فرهنگی با ایران، مقصد مناسبی برای مهاجرت ایرانیان برای کار، تحصیل، سرمایه‌گذاری و… به شمار می‌آید.
کار در روسیه یکی از گزینه‌های خوب برای مهاجرت است. از پردرآمدترین مشاغل در روسیه می‌توان به پزشکی، وکالت، رشته‌های مهندسی و بانکداری اشاره داشت. تا پایان این مقاله با ما همراه باشید تا شرایط کار در روسیه را با هم بررسی کنیم.
آشنایی با کشور روسیه
پهناورترین کشور جهان روسیه است که شامل دو بخش روسیه آسیایی و روسیه اروپایی می‌شود. کشور روسیه از شمال اوراسیا شروع شده و تا اروپای غربی امتدادیافته است.
کشور روسیه، با مساحتی پهناور در شمال قاره آسیا واقع شده و تا غرب اروپا امتدادیافته است. با جمعیت بیش از ۱۴۵ میلیون نفر، روسیه پنجمین کشور پرجمعیت جهان است. مسکو، پایتخت روسیه است و جزو بزرگ‌ترین شهرهای اروپایی به شمار می‌رود. واحد پولی رایج روسیه روبل است. زبان رسمی روسیه روسی است و بسیاری از مردم نیز به زبان‌های دیگری مانند تتار، آرمنی، چچنی هم صحبت می‌کنند.
روسیه دارای تاریخی طولانی و کهن است و درگذشته به‌عنوان پایگاه امپراتوری‌های قدرتمندی همچون امپراتوری روسیه، امپراتوری سوویت و اتحاد جماهیر شوروی از آن یاد شده است. روسیه همچنین دارای فرهنگ و تمدن غنی است که شامل ادبیات، هنر، موسیقی، معماری و… است. اقتصاد روسیه به دلیل منابع طبیعی فراوان و صادرات نفت و گاز، در جهان زبانزد است و از قدرت‌های منطقه محسوب می‌شود. همچنین، صنایع دیگری همچون صنایع فضایی، دفاعی و صنعت خودروسازی نیز در روسیه فعال هستند.
در زمینه سیاست، روسیه یک جمهوری فدرال با سیستم دولتی ریاست‌جمهوری است. روابط بین‌المللی روسیه با کشورهای دیگر به دلیل نقش مهم آن در امنیت و اقتصاد جهانی بسیار حائز اهمیت است.
بازار کار در روسیه
امروزه بازار کار در روسیه دستخوش تغییرات عظیمی شده است. اگرچه تحصیلات و مهارت حرف اول را می‌زند، اما با نیازهایِ به‌سرعت در حال تغییر اقتصاد روسیه مطابقت ندارد. میلیون‌ها کارگر روسی بیکار هستند. بیکاری در بین زنان و جوانان بیشترین میزان را دارد. بسیاری از کارگران روسی با انجام سایر مشاغل پاره‌وقت، این کمبود را جبران می‌کنند. علاوه بر این، کشور روسیه به دلیل هزینه پایین زندگی نسبت به ایالات متحده آمریکا (حدود 70%) گزینه بسیار مناسبی برای مهاجرت کاری است. حداقل حقوق مصوب در این کشور، حدود ۱۵ هزار روبل در ماه است.
مسکو و سن‌پترزبورگ مراکز اصلی اقتصادی روسیه هستند که بهترین فرصت‌های شغلی را ارائه می‌دهند. بر اساس گزارش سایت جهانی statista نرخ کلی بیکاری در روسیه در آغاز سال 2023 معادل 3.6 درصد اعلام شد که کاهش چشمگیری نسبت به حداقل دو سال قبل دارد. اگرچه افزایش نرخ بیکاری در چند سال گذشته تا حد زیادی به تأثیرات COVID-19 مربوط می‌شد.
نمودار نرخ بیکاری در روسیه
مسکو بالاترین نرخ اشتغال را در روسیه دارد و نیروی کار آن حدود یک‌چهارم کل تولید ناخالص داخلی روسیه را تشکیل می‌دهد. بخش خدمات نیز بیش از نیمی از مشاغل بازار کار در روسیه را به خود اختصاص می‌دهد و خرده‌فروشی، گردشگری، مشاغل مربوط به بهداشت و آموزش نیز از مهم‌ترین بخش‌های خدماتی در روسیه هستند. معادن، ساخت‌وساز و چرخه تولید انرژی جزو بزرگ‌ترین بخش‌های صنعتی این کشور هستند.
نیروی کار در روسیه
نرخ رشد جمعیت در روسیه زیر صفر است! به همین دلیل نیروی کار در بازار اقتصادی روسیه به‌ندرت پیدا می‌شود. حتی شاید شنیده باشید که روسیه در چند سال اخیر طرح‌های تشویقی متنوعی جهت فرزندآوری و افزایش جمعیت خود تدارک دیده است. البته باید گفت که نیروی کار در سرزمین تزارها عمدتاً بر اساس توانایی و حرفه خود در یک سمت شغلی استخدام می‌شوند، چرا که بازار کار در روسیه بسیار بر بروکراسی یا دیوان‌سالاری تأکید دارد. کشور روسیه با آغوش باز برنامه‌نویسان و افرادی که در حوزه IT و استارتاپ‌ها فعالیت دارند را جهت اقامت دعوت می‌کند!
شرایط کار در روسیه بستگی به بخش و شغل موردنظر دارد. در بسیاری از صنایع، شرایط کار ایده‌آلی وجود دارد و حقوق و دستمزد مناسبی پرداخت می‌شود. همچنین، بیمه‌های تأمین اجتماعی و درمانی نیز برای شهروندان فراهم است. بااین‌حال، برای کارکنان خارجی، تسلط به زبان روسی مسئله‌ای است که بسیار حائز اهمیت است. زیرا اکثر کارفرمایان انتظار دارند که کارکنان خود به زبان روسی صحبت کنند.
فرصت‌های شغلی در روسیه
همان‌طور که گفتیم روسیه دارای یکی از بزرگ‌ترین بازارهای کاری در جهان است. بخش‌های صنعتی، ساختمانی، حمل‌ونقل، فناوری اطلاعات، انرژی (نفت و گاز و…)، تجارت، مالی و بانکداری، آموزش و پژوهش، بهداشت و درمان، صنایع نظامی و… از جمله بخش‌هایی هستند که فرصت‌های شغلی جذابی در روسیه دارند. علاوه بر این، سرمایه‌گذاری، کارآفرینی و تأسیس شرکت در روسیه نیز باتوجه‌به پتانسیل بازار و تقاضا، گزینه خوبی است. همچنین، برای دانشجویان نیز فرصت‌های شغلی در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی وجود دارد.
حداقل حقوق کار در روسیه
حداقل حقوق مصوب در اکثر کشورهای دنیا توسط دولت آن کشور تعیین می‌شود. طبق آمار سال 2023، حداقل حقوق مصوب در کشور روسیه، 16,242 روبل در ماه است. این مقدار به‌عنوان کمترین حقوق پرداختی به کارکنان در نظر گرفته می‌شود و تمام حقوق‌ها از این مقدار بیشتر خواهند بود. (به عبارتی ماهانه معادل 10.500.000 تومان). در جدول زیر میانگین حقوق برخی مشاغل محبوب در روسیه را مشاهده می‌کنید.
| ردیف | عنوان شغل | درآمد ماهانه (روبل روسیه) |
| ۱ | مدیر اجرایی | حدود ۲۱۸ هزار روبل |
| ۲ | وکیل | حدود 350 هزار روبل |
| ۳ | مدیر IT | حدود ۱۴۴ هزار روبل |
| ۴ | مدیر بازاریابی | حدود ۱۴۱ هزار روبل |
| ۵ | استاد دانشگاه | حدود 200 هزار روبل |
| ۶ | خلبان | حدود ۱۲۴ هزار روبل |
| ۷ | قاضی | حدود ۱۱۹ هزار روبل |
مشهورترین شرکت‌های روسی عبارت‌اند از:
- گازپروم (نفت و گاز)
- لوک اویل (نفت و گاز)
- Sberbank روسیه (مالی)
- راه‌آهن روسیه (حمل‌ونقل)
- PAO Rosseti (انرژی)
فرهنگ کار در روسیه
شرکت‌های روسی تمایل خاصی به دیوان‌سالاری و بوروکراسی دارند، علاوه‌براین موضوع قوانین و مقررات سخت‌گیرانه در محیط کار نیز گذشته کمونیستی این کشور را تأیید می‌کند. به همین دلیل، مذاکرات تجاری معمولاً بسیار زمان‌بر است و کُند پیش می‌رود. بااین‌حال، با عوض شدن و گسترش تدریجی اقتصاد روسیه از اوایل دهه نود، این وضعیت شروع به تغییر کرده است.
فرهنگ و ارزش‌های سنتی هنوز در بسیاری از محیط‌های کاری پابرجا هستند. دستورات روشنی برای همه وظایف وجود دارد. روس‌ها دوست دارند تجارت کاری را با لذت ترکیب کنند. ناهار کاری و استراحت طولانی و حتی دعوت‌های آخر هفته برای یک شام کاری به‌اضافه نوشیدنی مشترک با همکاران، پای ثابت برنامه هفتگی روس‌ها است!
دیگر فاکتور مهمی که درباره کار در روسیه وجود دارد، سرمای شدید هوا است که در اغلب مواقع سال بر برخی مناطق این کشور حاکم است.
مالیات بر درآمد در روسیه
مالیات بر حقوق و درآمد در روسیه نیز به‌مانند بقیه کشورها، دارای قانون خاص و میزان مشخصی است. میانگین مالیات در کشور روسی به میزان حداقل 13% اعلام شده است. درصد این مالیات بسته به نوع شغل و میزان درآمد شخص نیز متغیر است و افراد طبق قوانین شهروندی ملزم به پرداخت آن به دولت هستند.
شرایط کار در روسیه
برای کار در روسیه، مثل سایر کشورها، دریافت ویزای کاری ضروری است. همان‌طور که گفتیم داشتن حرفه و تخصص نیز بسیار مهم است. یک رزومه یا (CV) قوی به شما در پیداکردن شغل بسیار کمک می‌کند. قبل از مهاجرت به روسیه جهت کار حتماً زبان روسی را یاد بگیرید؛ یک اسنایپر بدون تفنگ نمی‌تواند به سمت هیچ هدفی شلیک کند! اگر با تسلط به زبان روسی دنبال کار بروید، اولویت استخدام با شماست. اگر هر سه این موارد را با هم دارید، چمدانتان را ببندید!
هر کارفرما یا شرکت معتبری که در روسیه اقدام به جذب نیروی کار خارجی می‌کند، ملزم به اخذ مجوز از دولت است. طبق قوانین، هر کارفرما می‌تواند تعداد مشخصی نیروی کار خارجی باتوجه‌به ظرفیت هر منطقه استخدام کند. کارفرمایان روسی با کسب جواز استخدام نیروی کار خارجی و با ارسال دعوت‌نامه کاری رسمی به متقاضی، وی را ملزم به اخذ ویزای کار می‌نمایند.
برای اخذ ویزای کار در روسیه، نیازمند ارائه رزومه نامه (CV)، ارائه انگیزه‌نامه (SOP)، ارائه مدارک سوابق تحصیلی و سوابق کاری و… هستید. اتباع خارجی جهت شرکت در مصاحبه حضوری در کنسولگری روسیه، باید میزان آشنایی خود با فرهنگ و رسوم خود با کشور روسیه و علاقه‌مندی به تطبیق خود با شرایط این کشور را به‌خوبی نشان دهند.
همه اتباع خارجی که مایل به کار در روسیه هستند باید مجوز کار داشته باشند. سرویس مهاجرت فدرال روسیه مجوزهای کاری را صادر می‌کند که قبل از درخواست ویزای کار به آن نیاز دارید. اکثر مهاجران به ویزای کار روسیه نیاز دارند، اما استثناعاتی نیز وجود دارد:
چه مشاغلی که نیاز به کسب اجازه ندارند؟
- افرادی که مقیم کشور روسیه هستند و یا اقامت روسیه را دارند.
- مشاغلی مانند اساتید و معلمانی که از سازمان آموزش عالی روسیه جهت کار از آن‌ها دعوت شده است.
- سفیران و یا افرادی که وابسته به سازمان‌های بشردوستانه هستند.
- نمایندگان رسانه‌های معتبر
ساعات کاری در روسیه
ساعات مصوب کاری در هفته نیز به‌مانند سایر قوانین، در کشورهای مختلف متفاوت است. به طور معمول در هر هفته در روسیه، ۴۰ ساعت کاری برای کارکنان در نظر گرفته شده است. افرادی که به‌صورت تمام‌وقت در روسیه کار می‌کنند، ۲۸ روز در سال امکان مرخصی دارند که این مرخصی‌ها جدای از تعطیلات رسمی است. همچنین میزان ساعات اضافه‌کاری بر اساس قانون بیش از چهار ساعت مجاز نیست.
اگر فردی قصد ترک کار خود را دارد، باید از 14 روز قبل کارفرما را در جریان این موضوع قرار دهد.
مشهورترین وب‌سایت‌های کاریابی روسیه
- CareerJet
- CEE-Legal
- ExpatRu
- HeadHunter.ru
- YAGURA
- JobRapido
- Learn4Good
- The Moscow Expat Site
- Moscowjob.net
- SuperJob.ru
- Trovit
- Xpat Jobs
- Bankir.ru
مدارک لازم جهت کار در روسیه
همان‌طور که گفتیم جهت درخواست کار در روسیه، نوشتن یک رزومه یا CV قوی بسیار مهم است. همچنین مدارک نشان‌دهنده سوابق کاری، مدارک زبان و مدارک هویتی نیز دیگر مدارک موردنیاز هستند. به‌صورت کلی مدارک موردنیاز برای اقدام برای کار در روسیه عبارت‌اند از:
- پاسپورت
- ترجمه مدارک لازم
- تسلط بر زبان روسی یا انگلیسی
- مهارت و تخصص در حرفه موردنظر
- تأییدیه پزشکی سلامت فرد
- گواهی عدم سوءپیشینه
- شناسنامه و دو قطعه عکس باکیفیت
دریافت ویزای کاری روسیه
هنگامی که یک تبعه خارجی دارای پیشنهاد کار از یک کارفرمای روسی، موفق به اخذ دعوت‌نامه یا مجوز کاری می‌شود، باید برای ویزای کار در روسیه درخواست بدهد. ویزای کار در این کشور بسته به شرایط و نوع شغل شخص، می‌تواند ۱ تا ۳ ساله باشد. مدارک لازم جهت دریافت ویزای کاری روسیه عبارت است از:
- مدارک هویتی (پاسپورت، شناسنامه، دعوت‌نامه کاری، گواهی سلامت پزشکی. همه مدارک باید توسط کنسولگری روسیه در کشور محل زندگی فرد تأیید شود.)
- دعوت‌نامه ویزا از طرف وزارت فدرال روسیه
- نامه کارفرما
- هزینه ویزا
- ارسال درخواست و مدارک به کنسولگری روسیه در خارج از کشور
- آزمایش ایدز (HIV) از 3 ماه قبل
- بیمه سلامت
- مختصری از زندگی‌نامه خود به زبان روسی
هزینه دریافت ویزای کاری روسیه
ویزای کاری روسیه بسته به کشور مبدأ و تعداد ورود و مدت اقامت، شامل هزینه متفاوتی است. هزینه دریافت ویزای کاری روسیه به‌صورت زیر است؛
| کشور/نوع ویزا | یکبار ورود | دوبار ورود | چندبار ورود |
| کشور آمریکا | 160 دلار | 160 دلار | 160 دلار |
| کشورهای اتحادیه اروپا | 40 دلار | 40 دلار | 40 دلار |
| سایر کشورها (مثل ایران) | 80 دلار | 128 دلار | 240 دلار |
جمع‌بندی
مهاجرت به کشور روسیه، باتوجه‌به رابطه خوب ایران و روسیه، می‌تواند گزینه مناسبی جهت یک مهاجرت کاری باشد. البته لازم است که قبل از مهاجرت حتماً مدارک خود را آماده کنید و با دستی پر، روند مهاجرت خود را شروع کنید. استخدام به‌عنوان یک مهندس IT یا وکالت در این کشور جزو پردرآمدترین مشاغل روسیه محسوب می‌شود. باتوجه‌به نوسانات ارزی و اختلاف ریالی روبل روسیه نسبت به ریال ایران، مهاجرت به سرزمین تزارها می‌تواند نقطه عطفی در زندگی کاری شما باشد.
منابع
«تالیف و ترجمه اختصاصی توسط مهدی کیا»
