اگر در صنعت لاستیک چیزی وجود داشته باشد که از روی ناچاری اختراع شده باشد، حتما لاستیک گُل جنگی یا لاستیک گُل جنگلی بوده است که به آن تایر زمین گِلی نیز می‌گویند. با وجود پیشرفت چشمگیر فناوری خودرو در صدسال گذشته، تنها چیزی که می‌تواند حتی قدرتمندترین و پیشرفته‌ترین وسیله نقلیه روی کره زمین را به معنای واقعی کلمه در مسیر خود متوقف کند، گل‌ولای است. به همین دلیل است که اختراع لاستیک گل جنگی امری حیاتی بوده و امروزه نیز به همین شکل باقی‌مانده است. اما، لاستیک گل جنگی یا گل جنگلی دقیقاً چیست؟ با ما در مجله هم تایر همراه باشید.
حتما بخوانید: وحشی و خشن اما لذت‌بخش؛ آفرود!
لاستیک‌های گل جنگی که به آنها تایر زمین گِلی نیز گفته می‌شود، تایرهای درجه یک آفرود هستند که برای شرایط سخت و چالش‌برانگیز زمین‌های گلی و صخره‌ای و به‌طورکلی ناهموار، مهندسی و طراحی شده‌اند. بسیاری از لاستیک‌های کامیون و شاسی‌بلند عملکردی مثل عملکرد آفرود ارائه می‌کنند، آنها طوری طراحی شده‌اند که بهترین عملکرد را برای آفرود داشته باشند. اما لاستیک گل جنگی برعکس عمل می‌کند. از جمله عملکرد آنها می‌توان به پایداری حرکتی در جادهٔ ناهموار اشاره کرد که لاستیک گل جنگی نسبت به لاستیک آفرود از اولویت نسبی بیشتری برخوردارند.
در اصل تایر زمین گلی چیزی شبیه به یک تایر تراکتور است که فقط کمی پیشرفته شده است. این تایرها با تأکید کمی بر راحتی جاده، فاصله قابل‌توجهی بین هر آج دارند. الگوی آج همان چیزی است که امروزه هنوز در تراکتورهای کشاورزی در سراسر آمریکا استفاده می‌شود. یک تایر با فاصله زیاد بین بلوک‌های آج تا لاستیک بتواند به‌راحتی از گل‌ولای عبور کند و هر چیزی که در عمق شیارها گیر می‌کند را پاک کند.
ساختار کلی لاستیک گل جنگی
این لاستیک‌ها در درجه اول از یک ساختار بایاس استفاده می‌کنند. یعنی ساختاری که در آن چندین لایه در زوایای مختلف قرار می‌گیرند. تایرهای بایاس که در خارج از جاده قوی‌تر هستند، بسیار سنگین هستند و در مقایسه با نوع رادیال، پایداری نداشتند. ازآنجایی‌که درگذشته مالکان کامیون‌ها از نسخه‌های اولیه تایر بایاس استفاده می‌کردند این تصور در ذهن مردم ایجاد شده بود که لاستیک گل جنگی همان لاستیک‌های با صدای بلند و خشنی است که سواری‌ها برای رانندگی روزانه استفاده می‌کنند. درصورتی‌که این تفکر اشتباه است.
لاستیک‌های گل جنگی چگونه کار می‌کنند؟ بلوک‌های آج برآمده و برجسته اعتبار زیادی به لاستیک زمین گلی می‌دهند، در نتیجه لاستیک عملکرد بهتری در زمین‌های ناهموار خواهد داشت؛ اما باید گفت فناوری لاستیک گل جنگی چیزی فراتر از این است. در اینجا نگاهی به برخی از فناوری‌هایی می‌اندازیم که لاستیک زمین گلی را در محیط خارج از جاده‌ای استثنایی و بادوام می‌کنند.
ویژگی‌های لاستیک گل جنگی
الگوی آج تهاجمی
درحالی که فناوری تایر زمین گلی بسیار بیشتر از یک الگوی آج تهاجمی و بلوک‌های آج بزرگ است، هیچ شکی وجود ندارد که این نوع طراحی آج تایر اساس ساخت لاستیک گل جنگی است. آج تهاجمی این لاستیک‌ها از طریق چنگ زدن به زمین‌های چالش‌برانگیز جاده‌های ناهموار و به طور مؤثر در جایی که لاستیک‌ها نمی‌توانند چسبندگی داشته باشند، کار می‌کند. این تایرها نیز عموماً دارای عمق آج قابل‌توجهی است که به شکل‌گیری “لبه‌های خشن و تیز” قدرتمند بلوک‌های آج کمک می‌کند. طراحان از الگوها و طرح‌های آج لاستیک گل جنگی متفاوتی استفاده می‌کنند؛ اما همه آنها ظاهری غیرقابل‌انکار از عملکرد خارق العاده در جاده‌های ناهموار دارند.
گِل پران
برای حفظ آن لبه‌های تندوتیز و زننده کاربردی و محافظت در برابر پر شدن آج، لاستیک گل جنگی اغلب دارای فناوری پاک‌سازی از آج هستند. این کانال‌های گل پران در حفره‌های آج تعبیه شده‌اند تا گل و لای احتمالی که بین بلوک‌های آج قرار می‌گیرند را خارج کنند. اگر زمانی را در خارج از جاده گذرانده‌اید، یا در جاده‌های سنگ‌ریزه‌ای با لاستیک‌های کامیون/SUV «شاسی‌بلند» سفر کرده‌اید، ممکن است متوجه شده باشید که این لاستیک‌ها می‌توانند مملو از گل و سنگ شوند. سایر لاستیک گل جنگی فضاهای خالی را زیاد می‌کنند تا اجازه دهند گل‌ولای و خاک و سنگ‌ها راه گریز داشته باشند.
آج‌های روی فاق لاستیک
برخی از لاستیک گل جنگی از دیواره جانبی تایر استفاده می‌کنند تا کشش و چسبندگی بیشتری ایجاد کنند. آج‌های روی دیواره جانبی، لبه‌های تیز و زمخت اضافی برای چسبیدن کناره‌های لاستیک به زمین در مواقع سخت کمک می‌کنند و درنتیجه باعث ثبات و ایستادگی ماشین می‌شوند. به‌عنوان‌مثال تایر Cooper’s Discoverer STT Pro دارای امکاناتی مثل سطوح نرم “گیره‌ها” و ” اسکوپ برای بیرون آوردن گل” در دیواره جانبی بالایی است. گسترش الگوی آج بر روی دیواره جانبی ویژگی منحصربه‌فرد لاستیک گل جنگی است.
حتما بخوانید: هر آنچه که باید درباره فاق لاستیک بدانید! لاستیک فاق کوتاه خوب است یا بد؟
مقاومت در برابر برش و سوراخ شدن
ترکیبی که برای لایهٔ سطحی لاستیک گل جنگی استفاده می‌شود با هدف دوام آن تایرها طراحی شده است. این طراحی تایرها باعث مقاومت آنها در برابر برش تراشه و سوراخ شدن می‌شود و از آنها در زمین‌های ناهموار محافظت می‌کند. ترکیبات آج بسیار هدفمند مهندسی شده و در طیف وسیعی از انواع تایرها، از تایرهای زمستانی گرفته تا تایرهای مسابقه جاده‌ای، برای بهینه‌سازی عملکرد لاستیک استفاده می‌شود.
خوشبختانه، تکامل لاستیک گل جنگی یک تحول قابل‌توجه بوده است. بیشتر زمین‌های گلی مدرن به‌جای لایه‌های جانبی، ساختاری شعاعی دارند. این به کیفیت و ثبات سواری در جاده کمک قابل‌توجهی کرد. همان‌طور که طراحی آج و ترکیبات لاستیکی به پیشرفت خود ادامه داده است، ما اکنون در عصری هستیم که استفاده از لاستیک گل جنگی برای خودروهای روزانه بسیار رایج است.
کلام آخر
لاستیک گل جنگی یا لاستیک گل جنگلی، با طراحی خاص و منحصر به فرد آج برای حرکت روی زمین‌های گلی صخره‌ای و به‌طورکلی برای زمین‌های ناهموار ساخته شده اند. برای طراحی این تایرها از ترکیبات مهندسی شده استفاده می‌کنند همچنین این تایرها ویژگی‌هایی دارند که آنها را از سایر تایرها متمایز می‌کند مثل آج های درشت و خشن که دارای عمق آج قابل‌توجهی هستند. برای طراحی این لاستیک‌ها از ساختار بایاس استفاده می‌شود. این تایرها عملکردهای متخلفی بر روی زمین‌های ناهموار دارند. حس خشونتی که در نگاه اول از لاستیک گل جنگی می‌گیرید باعث حرکتی نرم و روان در جاده‌های صعب العبور می‌شود!
منبع
برای اطلاع از آخرین اخبار و اتفاقات حوزه خودرو ولاستیک به کانال تلگرامی مجله همتایر بپیوندید.
